Tarihi
Köyün kuruluşu 1876 yılında rusyanın karabağ bölgesi-şirvan ilinden gelen azeri türklerinin yani dedelerimizin göç ederek yerleşmesiyle başlamıştır. Bu tarihte osmanlı devleti tarafından ülkenin çeşitli yerlerine yerleştirilmişlerdir. Çoğunluk la Kars, Iğdır bölgesi, Sivas, Amasya, Çorum illeridir.Amasyada bilinen azeri köyleri AYRANCI, Alabedir, Alakadı ve Uzunobadır. 1876 yılında başlayıp 1895 yılında tamamlanan savaşdan magdur duruma düşen halk göç etmeye başlamıştır. Yalnız bu göçler normal gelir seviyesinde olan insanların yapacağı bir göç değilmiş. yalnızca varlıklı aileler göç edebilmişler.
Bu yüzden bizim dedelerimizde o zamanlar çok varlıklı ve belirli kimselermiş. dedelerimiz 1915 yılında başlıyan ve cumhuriyetin kuruluşuna kadar devam savaşlara katılarak cumhuriyet türkiyesinin kurulmasında canlarını feda etmişlerdir. buğün onların sayesinde albayrağımızaltında yaşamaktayız nur içinde yatın atalarımız mekanınız cennet olsun.
o zaman osmanlı devleti üyük mevkini dedelerimize köy yeri olarak vermişlerdir.
O bölgede çok yılan olduğundan sonradan köyün yeri ; şimdiki ayrancı köyün yeri olarak tahsis edilmiştir. Fakat çorak ve bataklık olan bu köyde dedelerimizin anlattığına göre birçok kardeşimiz bulaşıcı hastalıklar nedeniyle ölmeye başlaması üzerine, yüksek yerlere cıkmaya karar verilmiş şimdiki kıranbaşalan ve karakise köyüne çıkmışlar. belli bir süre burada hayvancılık yaparak yaşamışlardır. daha sonra tarıma dayalı ekonomiye geçildiğinde ayrancı köyüne geri inmişlerdir. halen kıranbaşalan ve karakise köyünde ayrancı köyüne ait belirli bir yayla olduğu büyüklerimiz tarafından da bilinmektedir.
Ayrancı köylüleri cok calışkan olduklarından gecen zaman içerisinde toprağı öyle işledilerki bugün ayrancı köyü suluova nın en verimli topraklarına sahip köyümüz küçük ama şirin yeşili bol meyve bahceleri sebzesi ile ve zengin kültürü ile bence tam tatil köyü çeşitli vesilelerle ankardan arkadaşlarımızdan ayrancı köyüne gidip gelenler tatil köyü olduğunu söylüyorlar köyümüz halkı teknolejiyi ve modern dünyayı yakından takip ettiğnden halkımızın ufku geniştir. köyümüzde ilkokul 1956 yılından var olduğundan köyümüz de kültür seviyesi yüksektir.
Kültür
köyümüzün en başta tarhana çorbası,haşhaşlı çöreği ayranı,ketesi,keşkeği,hengeli.haşılı ve guymaği meşhurdur..azeriler ve tadanlar bu yemeklerin ne kadar özel olduğunu bilirler buyrun sizlerde tadın....
Coğrafya
Amasya köyümüzün doğusuna düşer o itikamatten küpeli köyü sonra saluca köyüne cıkarak samsun- amasya karayolunu takip ederek ilimiz amasya ya gidilir. amasya köyümüze 22 kilometredir. Suluova ilçemiz köyümüzün kuzeyine düşer kuzey istikameti takip ederek ortayazı köyü ve suluova şehir mezarlığının yanından gecerek suluovanın ilk yerleşim bölgesi olan eski adı ile suluca yeni adıyla bir eylül mahlesine ve dolayısıla ilçemiz suluovaya varılmış olur.ilçemiz köyümüze 5 kilometredir.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.suluovaya göre biraz cukurda kaldığı için kışları ılıman ve yağışlı yazları sıcak ve kurak iklim hüküm sürüyor.
Nüfus
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarıma ve hayvancılğı dayalıdır azda olsa meyvecilik ve sebzecilik vardır. tarımda en başta soğan,pancar,buğday,arpa ve mısır enbaşta üretilen tarım ürünleridir. özellikle soğan en önde gelenidir köyümüz hem iklim bakımından hem sulu arazisi olduğundan kalitesi yüksek soğan üretilir.meyve olarak elma , kayısı, armut, şeftali ve digerleri hayvancılkta genelde büyük baş hayvan üretimi yapılır.süt ve süt ürünlerindende azda olsa geçimini sağlıyan köylümüz vardır.
Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.
Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
- 2004 - Fehmi Çaycı
- 1999 - fehmi çayçı
- 1994 - enver ayrancı
- 1989 - enver ayrancı
- 1984 - rafet karaca
1978 - hilmi ayrancı
1973 - İsmail Kavuncuoğlu
1968 - Veli Karaca
1963 - Zabit yolcu
1953 - Bilal Taşdemir
1944 - Hasan Ayrancı
1930 - İsmail Doğan
Bayındırlık bilgileri
Köyümüz Suluova ilçesinde merkez köy olduğundan dolayı köyümüz 1978 yılında köy santrali ile telefona kavuşmuştur.Yıllar sonra teknoloji geliştikçe abone sistemine geçilmiştir.Şu anda her eve internet de sağlanabilmektedir.Köyümüz elektiriğe 1960 yılında köye kurulan dizel elekktrik santrali ile kavuşmuştur.
Köyümüzün içme suyu önceleri köydeki tulumbalardan sağlanıyordu.1970 li yılların başında suluovada kurulan içme suyu birliğine üye olarak akdağdan köyümüzle beraber 16 köye içme suyu sağlanmıştır.Sonra 1980li yıllarda köyümüz o zaman ki adıyla Y.S.E olan kamu kuruluşu ile birlikte çalışarak küpeli köyünün üstüne içme suyu deposu yapmıştır.Sonra köyümüz hanelerine içme suyu verilmiştir.Köyümüzün suyu Akdağ köyünden geldiği için kalitelidir.
Köyümüz kanalizasyonu 1990lı yıllarda döşenmiştir.
Köyümüzün hem Amasya tarafı girişi hem Suluova tarafı girişi soğuk asfalt yoldur.Köyümüzün arazi yollarıda muntazamdır.
Tarım sulama kanallarımız 1990 lı yılların sonunda DSİ tarafından ayaklı beton kanalet olarak döşenmiştir.Ve su kaybımız kanallar sayesinde en aza inmiştir.
Köylümüz devlet kuruluşları tarafından köyümüze yapılan tüm yatırımlara sahip çıkarak en verimli şekilde kullanmaktadırlar.
Coğumuzun mezun olduğumuz okulumuzun
durumu içler acısı ben şahsen üzülüyorum.
